Monumentale contouren
“Natuurlijk was ik bekend met Pampus, ik was als kind ook al eens op Pampus geweest, het was toen heel rauw en kaal. Maar toen ik het eiland bezocht voor deze opdracht, viel me vooral op dat de aanblik nogal rommelig was. Het restaurant en terras waren eigenlijk het eerste wat je ziet, in plaats van de monumentale contouren van de koepels. Daar gaan we nu verandering in brengen.”

Veelzijdig
Het is een bijzonder ontwerp, waarin veel verschillende functies zijn verenigd. Niet alleen het restaurant, de winkel en de kaartverkoop, maar ook vergaderplekken, keuken, opslag en ruimtes waarin technische installaties staan om het gebouw energieneutraal te maken.

Paul de Ruiter onderscheidt zich als architect met een visie die hij al sinds zijn start in 1994 nastreeft: het geluk en de gezondheid van mensen staat centraal in zijn duurzame, innovatieve gebouwen. De website van zijn bureau ‘Paul de Ruiter Architects’ zegt “Duurzame technologie en esthetiek gaan bij ons hand in hand. Om een duurzamere wereld te creëren is de waardering van het uiterlijk van gebouwen immers een net zo belangrijke voorwaarde als de energiezuinigheid of gezondheid van het binnenklimaat.”

En die visie is ook voor Pampus toegepast. Het originele aanzicht van het eiland en het fort worden in ere hersteld, en tegelijk wordt het entreegebouw energieneutraal. Sterker nog: het eiland wordt autarkisch oftewel zelfvoorzienend, dankzij allerlei slimme, technische toepassingen. Veel van die toepassingen zijn ook nog eens direct terug te herleiden naar de oorspronkelijke functies op het eiland. Zoals zonnepanelen en windmolens als energiebronnen op de plek waar vroeger de kolen werden gestookt.

“Als iemand tegen je zegt: de muren zijn metersdik, dan denk je ‘wauw’. Maar als je zélf door die muren heen loopt en ervaart hoe enorm dat is, dan vergeet je dat nooit meer.”
Paul de Ruiter

Spectaculaire eenvoud
Wordt het dan een enorm gebouw dat pal voor de koepels komt te staan? “Nee”, stelt Paul gerust, ,,de nieuwe entree verdwijnt bijna geheel onder de grond. Het restaurant en terras krijgen een prachtig uitzicht over het IJmeer, maar alles daarachter wordt ingegraven in het bestaande talud. Zo verdwijnt het uit beeld en zijn de koepels weer het eerste wat je ziet als je aan komt varen.”

Respectvolle ingreep
Tot slot verklapt Paul nog wat hij zelf het leukst vindt aan zijn ontwerp. “Heel bijzonder vind ik straks de routing er doorheen. Je komt geen twee keer op dezelfde plek, je kunt een rondje lopen van het entreegebouw, letterlijk door het fort en weer terug.” Letterlijk? Ja, met toestemming van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wordt er straks een doorgang door de buitenste ringmuur van het fort heen gemaakt. Net als in de historie, toen ook alle verzonken delen van het fort ondergronds met elkaar verbonden waren. Paul: “Als iemand tegen je zegt: de muren zijn metersdik, dan denk je ‘wauw’. Maar als je zélf door die muren heen loopt en ervaart hoe enorm dat is, dan vergeet je dat nooit meer.”