DE STELLING
van
Amsterdam

Home » Doe » Stelling van Amsterdam » De stelling van Amsterdam

UNESCO Werelderfgoed

De Stelling van Amsterdam is misschien wel een van de meest onopvallende werelderfgoederen van Nederland, terwijl het een enorme omvang heeft. Het gaat om een verdedigingslinie van wel 135 kilometer lang, bestaande uit meer dan 42 forten en batterijen. Deze liggen in een grote cirkel rond Amsterdam, op ongeveer 15 -20 kilometer van de Stad.

Pampus op de schop

Het belangrijkste wapen van de Stelling was water. De gebieden tussen de forten konden onder water gezet worden. Dit heet inunderen. Hiertoe was een ingenieus systeem van sluizen, dammen en dijken aangelegd.

De polders, die van nature al onder het waterniveau liggen, werden onder water gezet met een laag water van ongeveer 40 cm hoog. Net voldoende om een vijand tegen te houden. De forten beschermden de zwakke plekken in de waterlinie. Plekken die bijvoorbeeld droog zouden blijven bij een inundatie, zoals een hoge (spoor)dijk of weg. Of plekken die doorvaarvaar bleven, zoals een rivier of kanaal.
Deze toegangen worden accessen genoemd. Een vijand die Amsterdam wilde benaderen via een dergelijk acces, werd vanuit een fort onder vuur genomen.

Pampus op de schop

De Stelling van Amsterdam heeft nooit actief dienstgedaan. Het is mogelijk dat zij in de Eerste Wereldoorlog een afschrikwekkende functie heeft gehad voor de grote Europese landen om Nederland niet binnen te vallen. Door de opkomst van het vliegtuig verloor de Stelling na de Eerste Wereldoorlog snel aan militaire betekenis. De Stelling bleef echter grotendeels behouden en de militaire status werd pas in 1963 opgeheven. Daarna zijn er musea en kunstcentra gekomen. In 1996 is de Stelling van Amsterdam in haar geheel op de UNESCO Werelderfgoedlijst geplaatst.

UNESCO werelderfgoed

De Stelling van Amsterdam is misschien wel een van de meest onopvallende werelderfgoederen van Nederland, terwijl het een enorme omvang heeft. Het gaat om een verdedigingslinie van wel 135 kilometer lang, bestaande uit meer dan 42 forten en batterijen. Deze liggen in een grote cirkel rond Amsterdam, op ongeveer 15 -20 kilometer van de Stad.

Het belangrijkste wapen van de Stelling was water. De gebieden tussen de forten konden onder water gezet worden. Dit heet inunderen. Hiertoe was een ingenieus systeem van sluizen, dammen en dijken aangelegd. De polders, die van nature al onder het waterniveau liggen, werden onder water gezet met een laag water van ongeveer 40 cm hoog. Net voldoende om een vijand tegen te houden. De forten beschermden de zwakke plekken in de waterlinie. Plekken die bijvoorbeeld droog zouden blijven bij een inundatie, zoals een hoge (spoor)dijk of weg. Of plekken die doorvaarvaar bleven, zoals een rivier of kanaal. Deze toegangen worden accessen genoemd. Een vijand die Amsterdam wilde benaderen via een dergelijk acces, werd vanuit een fort onder vuur genomen.

De Stelling van Amsterdam heeft nooit actief dienstgedaan. Het is mogelijk dat zij in de Eerste Wereldoorlog een afschrikwekkende functie heeft gehad voor de grote Europese landen om Nederland niet binnen te vallen. Door de opkomst van het vliegtuig verloor de Stelling na de Eerste Wereldoorlog snel aan militaire betekenis. De Stelling bleef echter grotendeels behouden en de militaire status werd pas in 1963 opgeheven. Daarna zijn er musea en kunstcentra gekomen. In 1996 is de Stelling van Amsterdam in haar geheel op de UNESCO Werelderfgoedlijst geplaatst.

Pampus duurzaamheid

Meer weten?

Op deze website vind je meer informatie over de Stelling van Amsterdam en alles wat daar te zien en te doen is.

Pampus op de schop

Vlieg met een virtuele ballonvaart over de Stelling van Amsterdam

Pampus op de schop
Pampus duurzaamheid

Meer weten?

Op deze website vind je meer informatie over de Stelling van Amsterdam en alles wat daar te zien en te doen is.

Stap aan boord bij Leon Mary!

Vlieg met een virtuele ballonvaart over de Stelling van Amsterdam

Lees hier meer over het Geheime Wapen van Amsterdam!

Pampus op de schop

Wil je meer weten over werelderfgoederen in Nederland? Een van de ruimtes in het fort is speciaal hiervoor ingericht!

Pampus op de schop

Pampus ligt precies op het kruispunt van twee waterlinies. Bezoek hier de site van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Pampus op de schop

Behalve op Pampus kun je ook op het fort bij Krommeniedijk meer over de Stelling beleven. Daar staat vooral de natuur binnen de Stelling centraal. Bezoek hier de website van belevingscentrum Fort K’ijk.