Pampus Duurzaam Zelfvoorzienend – Thema Grondstoffen

Bergloods

Verleden
Naast het robuuste en solide fort, stond ooit een wat lichtvoetiger gebouw: de bergloods. Opgebouwd uit losse delen, bij oorlog gemakkelijk te verwijderen om zo geen belemmering meer te vormen voor het zicht vanaf het eiland. Het gebouw was bedoeld voor de opslag van “uniformen en andersoortig materieel”. In 1932 brandde het af.

Heden
Pampus ontvangt jaarlijks ongeveer 10.000 bezoekers in groepen. Om deze groepen onderdak te bieden, wordt vaak gebruik gemaakt van (tijdelijke) stretchtenten en overdekte terrassen, die niet per se passen in het historische silhouet van het eiland. Met de herbouw van de bergloods komt er een permanente groepsruimte, die het historische silhouet alleen maar versterkt. Het oppervlakte, de contour en de afwerking aan de buitenzijde van de bergloods zijn gelijk aan het origineel. Maar er schuilt een slim ontwerp in het simpel ogende bouwwerk: de zijkanten van de loods zijn, net als vroeger, losse delen en die kunnen straks omhoog geklapt worden. Dit levert een grote, open overkapping op waar de gebruikers van de bergloods kunnen genieten van wijds uitzicht over het IJmeer.

Hoe te bouwen? We weten dat er wereldwijd een tekort is aan grondstoffen. Earth Overshoot Day, de dag in het jaar waarop de mens de hoeveelheid grondstoffen heeft gebruikt die de aarde in een heel jaar kan regenereren, is wereldwijd op 22 juli. In Nederland is dat moment al veel eerder, 12 april. Dat betekent dat als iedereen in de wereld zou leven zoals wij, we 3,6 keer de aarde nodig hebben om uit te komen met ons grondstoffengebruik. We moeten het grondstof verbruik dus drastisch verminderen, grondstoffen vervangen of de levensduur van grondstoffen verlengen.

Pampus probeert de impact op het milieu met de bouw van de bergloods minimaal te houden door: het gebouw eenvoudig te houden van constructie met zo min mogelijk materialen, te kiezen voor materialen met een lage CO2 uitstoot (of hernieuwbaar), materialen her te gebruiken of te zorgen dat materiaal hergebruikt kan worden in de toekomst.

• Er bij de bouw gebruik is gemaakt van circulair beton (Urban Mining Concrete: beton dat komt van gesloopte gebouwen). Dit scheelt 10 x in de hoeveelheid CO2 uitstoot. (Bedrijf New Horizon) Daarnaast vooral hout gebruikt bij de bouw, een van de meest duurzame materialen omdat het hernieuwbaar is.
• De constructie bestaat grotendeels uit hout. Hout is een hernieuwbare grondstof en daarom minder belastend voor het milieu. Bovendien slaat hout CO2 vast, ook als het hout als boom gekapt wordt.
• Het wordt een onverwarmd, niet geïsoleerd gebouw dat natuurlijk ventileert. Daardoor zijn er ook geen installaties nodig zoals ventilatie of verwarming.
• De zonnepanelen liggen niet op het dak, maar vormen het dak! Dit scheelt ook weer in materiaal.
• Het gebouw wordt vooral gebruikt in de zomerperiode en in het voor-/najaar. Is het een keer fris? We vragen de gasten om een extra trui aan te trekken, we zorgen voor een extra warm kleedje of we verwarmen misschien je stoel in plaats van de hele Bergloods.
• Het wordt een energiepositief gebouw: Het gebouw vraagt weinig energie in het gebruik doordat er niet/nauwelijks licht nodig is en geen installaties in zitten. Hooguit een enkele lamp en een oven in de pantry vragen energie. Maar het zal veel energie opleveren via de 92 PV panelen in het dak van het gebouw.

Toekomst
Net zo duurzaam moet in de toekomst het nieuwe entreegebouw worden. Het huidige paviljoen is al enkele jaren aan vervanging toe. Het nieuwe entreegebouw zal zodanig geplaatst worden, dat het minder afbreuk doet aan het historische silhouet van het eiland. Het nieuwe entreegebouw zal opgebouwd worden uit hergebruikt bouwmateriaal en/of duurzame bouwmaterialen. Maar anders dan de Bergloods wordt dit gebouw wel verwarmd in de winter. Het zal dus niet zijn duurzaamheid gaan halen uit zo min mogelijk materiaal en installatie, maar uit zoveel mogelijk isolatie en slimme systemen om duurzaam mee te ventileren en verwarmen.