De reis naar Pampus

Wie het eiland Pampus bezoekt begint zijn reis niet op het fort zelf. Nee, deze reis begint in de haven van Muiden. Daar ligt de Stern te wachten – de veerboot die zo goed als dagelijks honderden bezoekers over het IJmeer naar het eiland vervoert. Aan het roer staan Michael en Mario, twee schippers die het ritme van de overtocht inmiddels in hun lijf hebben zitten.

Schipper Michael

Michael, met zijn vertrouwenwekkende uitstraling en kalme aanwezigheid, voelt voor iedereen die aan boord stapt meteen als de man bij wie alles goedkomt. Hij heeft – met zijn pretogen en keurige witte haar – iets van ieders favoriete opa over zich. In een vorig leven, zoals hij het zelf noemt, werkte hij 34 jaar bij de KLM als verkeersvlieger. “Na mijn pensionering heb ik op het Nova College de opleiding binnenvaartschipper gedaan. Zo ben ik eigenlijk van vlieger, schipper geworden,” zegt hij met een glimlach die verraadt dat dat voor hem net zo logisch is als overstappen van een normale naar een elektrische fiets.

“Ik woon hier in de buurt, en Pampus fascineerde me altijd al.” vertelt hij. “Dus ben ik op een goede dag naar het kantoor van Pampus gestapt, en heb ik gevraagd of ze nog een schipper zochten.” Sindsdien is hij niet meer van het water weg te denken, en is de rest, zoals men zegt, geschiedenis.

Inval schipper Mario

Naast hem staat Mario, een echte Amsterdammer die altijd in is voor een praatje. Hij is zes jaar geleden als matroos begonnen. “Ik heb de Maritieme Academie in IJmuiden gedaan, maar Michael heeft mij echt leren varen op dit schip. Hij was eigenlijk mijn leermeester in dat opzicht.” Hoofdzakelijk vaart Mario in de stad als rondvaartschipper. Maar wanneer er op Pampus een schipper tekort is, is hij er als de kippen bij om een handje te helpen.

De Stern

De Stern is een bijzonder schip. Ze heeft geen traditioneel roer, maar een zogenoemde schottel, oftewel een 360-graden draaiende schroef waarmee het schip wordt bestuurd.

“Dat vraagt om een andere manier van denken,” legt Michael uit. “Je vaart eigenlijk met de propeller in plaats van met het roer. Als je het systeem niet begrijpt, gaat het snel fout.” Hij lacht erbij, maar de ernst van het vak klinkt in elk van zijn zinnen.

Op een dag met stevige wind is concentratie cruciaal. “Tijd voor grapjes is er dan niet,” zegt Mario. “Je werkt met de elementen: wind, golven, stroming. Dan sta je het liefst alleen met je collega in de stuurhut.” Toch is er op rustigere dagen ruimte voor humor. “Bezoekers vragen vaak hoe lang de overtocht duurt,” vertelt Michael met een veelbetekenende glimlach. “Dan zeg ik: een dag of twee, maar gelukkig met wind mee maar twintig minuten, daar moeten mensen dan vaak wel om lachen.” Ook Mario kan zijn glimlach niet helemaal verbergen.

Elke dag is anders

Tussen Muiden en Pampus varen ze soms wel 15 keer op een dag, en toch blijft het uitzicht nooit hetzelfde. Soms zijn er kinderen die voor het eerst het water op gaan, soms toeristen die denken dat de boot op de parkeerplaats ligt. “Dan moeten we lachen,” zegt Mario. “We liggen toch echt in het water hoor.”

In de wintermaanden ligt de Stern in onderhoud, maar ook dan steken de schippers de handen uit de mouwen. Schilderen, schoonmaken en kleine reparaties, ze doen het allemaal “Dat hoort er ook allemaal bij,” zegt Michael. Wanneer Michael het schip zoals altijd weer veilig aan wal legt, zit de dag erop. “Elke landing waarvan je kunt weglopen is een goede landing,” zegt hij met een glimlach. Een knipoog naar zijn jaren in de lucht.

De stille kracht van Pampus

Zonder Michael en Mario, en natuurlijk alle andere schippers en matrozen, zouden de verhalen van Pampus simpelweg onverteld blijven. Zij zijn de stille kracht achter elke dag op het eiland, die bij storm of zon zorgen dat iedereen veilig aankomt op dat kleine stipje in het IJmeer. En daarom staan ze vandaag in het zonnetje, als boegbeeld van dit eerste blog.